خار پاشنه چیست؟

خار پاشنه بیماری است که در آن توده‌ای ناشی از رسوب کلسیم، بین پاشنه و قوس پا رشد می‌کند. خار پاشنه ممکن است به طور خود‌به‌خود رخ دهد و یا به علت یک بیماری زمینه‌ای ایجاد شود. افراد اغلب تصور می‌کنند که خار پاشنه باعث درد در پاشنه‌ی پا می شود، اما عوامل دیگر نیز می‌توانند باعث ایجاد درد در پاشنه‌ی پا شوند. خار پاشنه یک توده‌ی استخوانی است که می‌تواند در زیر پای فرد ایجاد شود. خار پاشنه که با نام استئوفیت نیز شناخته می‌شود، ممکن است تیز، قلاب‌مانند و یا قفسه‌مانند و طبقه‌ای باشد.

خار پاشنه از زیر پاشنه‌ی پا به سمت قوس پا (وسط پا) رشد می‌کند. این منطقه از پا، فاسیای پلانتار یا غلاف کف پایی یا نیام کف پایی نامیده می‌شود. در عکس رادیوگرافی خار پاشنه ممکن است تا نیم اینچ (۱/۲۵ سانتی متر) طول داشته‌باشد. اگر خار پاشنه در عکس رادیوگرافی دیده نشود، پزشک این حالت را تحت عنوان “سندروم خار پاشنه” می‌نامد.

خار پاشنه به زبان انگلیسی heel spur است.

علائم خار پاشنه

علائم خار پاشنه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

درد شدید مانند احساس وجود چاقو در پاشنه‌ی پا، زمانی که فرد در صبح می‌ایستد.

درد مبهم در پاشنه‌ی پا در طول ادامه‌ی روز.

التهاب و تورم در جلوی پاشنه‌ی پا.

حرارت و گرمی در منطقه‌ی آسیب‌دیده.

برآمدگی استخوانی و کوچک که در زیر پاشنه‌ی پا قابل مشاهده است.

نقطه دردناک و حساس در کف پاشنه‌ی پا که پابرهنه راه رفتن را مشکل می‌سازد.

در صورت تجربه‌ی علائم فوق، پزشک برای تشخیص بیماری ممکن است از تصویربرداری با اشعه ایکس استفاده کند. دیدن برآمدگی در عکس رادیوگرافی تنها راه برای اطمینان از تشخیص خار پاشنه است. همه افراد مبتلا به خار پاشنه‌ی پا تمام علائم فوق را تجربه نمی‌کنند. برخی از افراد مبتلا به خار پاشنه ممکن است هیچ علامتی نداشته‌باشند و تنها طی عکس‌برداری به دلیل مشکلات دیگری متوجه وجود خار پاشنه می‌شوند.

دلایل خار پاشنه

خار پاشنه زمانی اتفاق‌می‌افتد که کشیدگی طولانی مدت عضلات و رباط‌ها باعث فرسودگی بافت نرم در پاشنه‌ی پا شود. پاره‌شدن غشایی که استخوان پاشنه را پوشش می‌دهد نیز می‌تواند علت دیگری برای خار پاشنه باشد. پاشنه‌ی پا با افزایش سن آسیب‌پذیر می‌شود، زیرا پد و بالشتک‌های محافظ پاشنه از بین می‌روند و قادر به جذب ضربه و شوک نیستند. با گذشت زمان رسوبات کلسیم در زیر پاشنه‌ی پا تجمع می‌یابند، این رسوبات برآمدگی‌های استخوانی را تشکیل می‌دهند که خار پاشنه نامیده می‌شود.

خار پاشنه و پیاده روی

هنگامی که شما خار پاشته داشته‌باشید، در پاشنه‌ی شما التهاب و درد وجود دارد. همچنین در بافت‌های زیر پوست پاشنه‌ی شما نیز التهاب دیده می‌شود. بنابراین راه رفتن و قدم زدن برای شما سخت و دردناک خواهد بود. گاهی به قدری این درد زیاد است که راه رفتن و قدم زدن و دویدن را سخت و غیرممکن می‌کند. بنابراین گاهی این بیماری می‌تواند ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین فعالیت‌های بیمار مانند پیاده‌روی را مختل کند.

البته به یاد داشته‌باشید که تمرینات کششی و آزاد کردن انرژی به آرامی در ماهیچه‌ها می‌تواند تاثیرات مثبتی بر روی خار پاشنه بگذارد. همچنین هنگامی که به خار پاشنه مبتلا می‌شوید و درد آن در برخی مواقع کاهش پیدا می‌کند، می‌توانید تمرینات کششی خود را افزایش دهید تا درد شما کم‌تر شود و احساس بهتری داشته‌باشید. از طرفی شدت زیاد درد خار پاشنه دیگر به سمت شما نخواهد آمد.

عوامل خطر

طیف وسیعی از مواردی که خطر ابتلا به خار پاشنه را افزایش می‌دهند وجود دارد که شامل موارد زیر است:

۱. فعالیت های ورزشی

دویدن و پریدن می‌تواند به پاشنه‌ی پا و قوس پا آسیب بزند.

پاشنه‌ی پا می‌شود. التهاب پوشش کف پا معمولا بدون درمان بهبود نمی‌یابد. از سوی دیگر، خار پاشنه تا زمانی که درمان نشود پایدار می‌ماند.

فاشیای پلانتار یا غلاف کف پایی، بافت طناب مانندی است که از زیر کف پا گسترش می‌یابد و به پاشنه‌ی پا متصل می‌شود. التهاب غلاف کف پایی سبب اعمال نیروی غیرمعمول در این بخش از پا می‌شود.

علل احتمالی اعمال نیروهای قابل توجه در این بخش از پا عبارتند از:

چاقی

پیاده‌روی و ورزش پا برای مدت زمان بسیار طولانی

پوشیدن کفش‌هایی که قوس پا را پشتیبانی نمی‌کنند

دیابت، یک عامل خطر برای التهاب فاسیای کف پا است.

درمان خار پاشنه

خار پاشنه چگونه درمان میشود؟

روش‌های درمانی زیادی برای خار پاشنه وجود دارد. معمولا برای درمان خار پاشنه از روش‌های ساده استفاده می‌شود. اگر این روش‌ها جواب ندهند، از روش‌های تهاجمی‌تر مانند جراحی استفاده می‌شود. معمولا افرادی که جراحی می‌کنند، به راحتی از شر این بیماری نجات پیدا می‌کنند. این درمان درمانی قطعی و راحت است.

اگر روش‌های جراحی در نظر گرفته نشوند، از روش‌های کم تهاجمی مانند استراحت و مانند آن کمک گرفته می‌شود. معمولا استراحت برای کسی که به تازگی در حال درآوردن خار پاشنه است، جوابگو است. اما اگر خار پاشنه شدیدتر شده باشد، نمی‌توان آن را با استراحت بهبود داد.

۱. درمان خار پاشنه با استراحت

استراحت زیاد و برداشتن فشار از روی پاها می‌تواند به کاهش درد و تورم در ناحیه‌ی آسیب‌دیده کمک‌کند. هنگامی که فرد استراحت می‌کند، فشار از روی خار پاشنه برداشته‌شده و این به از بین رفتن رسوبات کلسیم اجازه و وقت می‌دهد. همین مسئله از بدتر شدن بیماری پیشگیری می‌کند. برای بهبود این حالت می‌توان علاوه بر استراحت از کمپرس یخ هم کمک گرفت که به بهبود علائم شما کمک می‌کند.

۲. استفاده از یخ

این کار می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک‌کند. دمای یخ در کاهش تورم پا بسیار موثر است. از طرفی با پایین آوردن دمای بافت‌های اطراف خار پاشنه، یک احساس رضایت در فرد ایجاد می‌شود.

۳. استفاده از کفی های سفارشی ساخته شده (کفی کفش)

این کفی‌های دندانه‌دار باعث کاهش فشار روی پاشنه‌ی پا می‌شود. هنگامی که از کفی استفاده می‌کنید که احتمال وجود، تشکیل و بدتر شدن خار پاشنه را کاهش می‌دهد، آرامش بیشتری خواهید داشت و پای شما درد کمتری می‌گیرد. این روش‌ها توسط پزشک توصیه می‌شوند و استفاده از آنها بهترین کار است.

۴. پوشیدن کفش های ورزشی دارای تشک بادی

این کار ممکن است به کاهش فشار و درد کمک‌کند. هنگامی که کفی کفش به شکلی در کف پای شما قرار بگیرد که فشار مستقیما به خار پاشنه وارد نشود، می‌توان از بهتر شدن درد و رسوبات کلسیم اطمینان حاصل کرد.

یکی از بیماری‌هایی که افراد را در پوشیدن کفش‌های مختلف دچار مشکل می‌کند، خار پاشنه است. افرادی که از کفش‌های نامناسب استفاده می‌کنند معمولاً با این عارضه مواجه خواهند شد. دلیل توصیه بیش از حد کارشناسان حوزه سلامت به پوشیدن کفش مناسب نیز همین امر است. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند باید از کفش مخصوص خار پاشنه استفاده کنند تا بتوانند به راحتی راه رفته و شاهد گسترش عوارض این بیماری نباشند.

کفش مخصوص خار پاشنه پا

خار پاشنه که یکی از عوارض کفش غیر استاندارد است، به یکی از مشکلات مهم افراد تبدیل شده است. خوشبختانه برای درمان این بیماری، کفش‌هایی طراحی و تولید می‌شوند که ظاهری شبیه به کفش‌های معمولی دارد، اما دارای یک سری ویژگی‌های منحصر به فرد می‌باشد. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند تا از شدت فشار وارده بر پاشنه پا، کاسته شده و در نتیجه، این بخش از کشش عضلات، آسیب دیدگی غشای استخوان پاشنه و ایجاد پارگی در این بخش، در امان باشد.

کفش مناسب خار پاشنه پا

به هنگام خرید باید توجه داشته باشید تا این کفش‌ها با کیفیت خوبی تولید شده باشند و اندازه و فرم کفش با اندازه و فرم پای شما مناسب باشد. در این حالت، بیشترین بهره وری را از این کفش‌ها خواهید داشت. تولیدکنندگان به منظور پاسخ دهی به سلایق مختلف این محصولات را در انواع مختلفی چون کفش اسپرت مخصوص خار پاشنه تولید کرده‌اند.

ویژگی‌های بهترین کفش طبی برای خار پاشنه

توصیه می‌شود به هنگام خرید، با استفاده از روش‌های تشخیص راحتی کفش، راحت بودن پاها در کفش مورد نظر را بررسی کنید؛ اما در صورتی که در اثر استفاده از کفش‌های نامناسب به بیماری خار پاشنه مبتلا شده‌اید حتماً باید از کفش‌های مخصوصی که برای این بیماری طراحی شده‌اند استفاده کنید. این محصولات با ویژگی‌هایی که دارند باعث بهبودی این عارضه می‌شود. این ویژگی‌ها به شرح زیر هستند:

این کفش‌ها دارای بند برای تنظیم هستند.

کفی کفش برای خار پاشنه به گونه‌ای طراحی می‌شود که قسمت میانی آن دارای قوس است تا فشار زیادی بر روی کف و مچ پا وارد نشود.

قسمت پشتی آن‌ها، سفت و محکم است تا مچ پا، حرکت اضافی نداشته باشد.

رویه کفش از جنس انعطاف پذیری تولید شده است. در این موارد، جنس چرم انتخاب مناسبی خواهد بود.

در قسمت جلویی کفش، فضای کافی تعبیه شده است تا انگشتان بتوانند به راحتی حرکت کنند.

این محصولات باید به گونه‌ای انتخاب شوند که اندازه آنها دقیقاً هم اندازه پاها باشد. در غیر این صورت ممکن است خون رسانی به پاها و انتقال نیرو در پاها با اخلال روبرو شود